ابزار ارتباطی زبان بدن گربه بسیار متنوع است. اگر میخواهید گربه خود را بهدرستی درک کنید، باید زبان بدن او را بشناسید. اگرچه گربههای امروزی بهشدت با انسانها سازگار شدهاند، با این حال بسیاری از شکلهای رفتاریشان هنوز به الگوهای رفتاری اصلی اجداد وحشیشان برمیگردد.
ما انسانها در درجه اول نسبت به میومیو کردن و صداهایی که گربه از خودش درمیآورد واکنش نشان میدهیم. برای صاحب گربه مهم است که زبان بدن گربهاش را بشناسد و بهدرستی آنها را تفسیر کند. اطلاعات مربوط به خلق و خوی این حیوان خانگی را میشود از حالتها و حرکات صورت فهمید. سادهترین راه ارتباط ما با گربهمان درک حالتهای گوشها، چشمها و دمش است.

- میومیو کردن
- گوشها
- چشمها
- دم

میومیو کردن:
زبان گربه چیزی بیشتر از میومیو کردن است و بسته به اینکه چطور میومیو میکند، نیازهای مختلفی دارد:
- پرشور و با شادی: خوشحالم که اینجایی.
- بلند و پرانرژی: به من غذا بده. / با من بازی کن.
- دلخراش و رقتانگیز: جاییام درد میکند.
- آرام و ظریف: مرا نوازش کن.

گوشها:
گوشهای گربه انعطافپذیری فوقالعاده زیادی دارند و میتوانند بهصورت مستقل از گوش دیگر در جهتهای مختلف تکان بخورند. این موضوع باعث میشود که مکانیابی دقیق از طعمههایش داشته باشد و به گربه کمک میکند که شبها راحت راه خود را پیدا کند.
حالت روحی پنجه مخملی را در بهترین حالت میشود از روی گوشهایش خواند: گوش گربه نوک تیزی که لاله آن به سمت جلو خم شده است، توجه را نشان میدهد. اگر گوشها موقع بازی پرهیجان به سمت عقب برگردند، باید جانب احتیاط را رعایت کنید: حالا علائم حمله دیده میشود. در این شرایط توصیه نمیشود گربه را لمس کنید. امکان دارد گربه محبت شما را بهعنوان حمله در نظر بگیرد و اگر شک کند با پنجه و دندانهایش در مقابل هر تماس ناخوشایندی برای دفاع از خود واکنش نشان بدهد.
مثلاً اگر گربه همسایه وارد منطقه گربه شما شود و کار به مشاجره بکشد، گوشها صاف بالای سر قرار میگیرند. به این شکل اندامهای حساس در مقابل پنجههای دشمن محافظت میشوند.
گربهای که با رضایت در سبد خود خرخر میکند یا خوابآلود است در کمال آرامش گوشهای خود را آویزان میکند. در حیواناتی که احساس ترس میکنند گوشها در جهت خطر تهدیدشده تیز میشوند و سپس در همه جهت کشیده میشود تا بتواند تا آنجا که ممکن است سیگنالهای هشداردهنده صوتی را دریافت کند.

چشمها:
چشمهای گربه به سمت جلو معطوف شدهاند و دارای دید مکانی خیلی خوبی با زاویه دید تا 220 درجه هستند. در مقایسه با ما، این امکان دید در انسانها تا 170 درجه است. حتی در تاریکی هم عملکرد چشمهای یک گربه چندین برابر بهتر از یک انسان است و دید بهتری دارد. نگاه به چشمهای براق یک گربه به همان اندازه که گیراست گویا هم هست. اگر میخواهید گربهای را که در کمال آرامش در محل مورد علاقهاش دراز کشیده خوشحال کنید، فقط کافی است به او لبخند بزنید.
گربهای که به انسانی علاقه دارد، معمولاً با پلکهای نیمهبسته به او نگاه میکند. اگر حالا شما بهآرامی به گربهتان چشمک بزنید، او هم با همان حرکت جواب شما را میدهد و نظر مساعدش را به شما منتقل میکند.
در موقعیتهای درگیری، گربهها یا نگاهشان را برمیگردانند یا بدون هیچ حرکتی به حریفشان خیره میشوند. اگر حیوان بخواهد رفتار تسلیمآمیزی از خود نشان بدهد یا با هیجان بخواهد موقعیتاش را ترک کند، معمولاً از ارتباط چشمی خودداری میکند.
وقتی گربهتان دارد پنجههایش را با مبل جدید تیز میکند و شما با صدای بلند به او نه میگویید و میخواهید او را از انجام کارش منصرف کنید، گربهتان بهجای اینکه سرزنشآمیزانه به شما نگاه کند، از خجالت سرش را به طرفی میچرخاند.
خیره شدن طولانی در میان گربهها حرکتی خطرناک به حساب میآید. حتی پنجه مخملیها هم دوست ندارند که ما انسانها به آنها زل بزنیم. پس بیدلیل نیست که گربههایی که تا حدی خجالتی هستند اغلب به سمت انسانهایی میروند که از گربهها خوششان نمیآید، چون این افراد به دنبال ارتباط چشمی با گربه نیستند، چیزی که گربه آن را بهعنوان دعوت برای شناخت آرام همدیگر تعبیر میکند.
مردمک چشم هم اطلاعاتی در مورد خلق و خوی گربه در اختیار میگذارد، چون او نه تنها به شرایط مختلف نور واکنش نشان میدهد، بلکه اگر پنجه مخملی بترسد و به معنی واقعی کلمه چشمهایش را بزرگ میکند و مردمک چشمهایش هم بازتر میشوند. مردمکهای بسیار تنگ به معنی رفتار تهدیدآمیز است.

دم:
دم خزدار گربه که در امتداد بدنش کشیده شده است، در انجام کارهای آکروباتی، پرش یا کنترل ایمن در سقوط آزاد بسیار مفید است. در مقابل سگ که عمدتاً دم خود را بهعنوان وسیله ارتباطی استفاده میکند، دم گربه سیگنالهای ناخودآگاه و در عین حال متنوعتری را نشان میدهد. این یکی از دلایلی است که میتواند در ارتباط بین گربه و سگ سوء تفاهم ایجاد کند: وقتی سگ خوشحال است، دمش را تکان میدهد.
برای یک گربه تکان دادن سریع دم بیانگر خشم و عصبانیت بسیار شدید است. اگر گربه، در حالی که کنار در بازشدهای ایستاده است و شرایط هوا را کنترل میکند، دم خود را تکان بدهد، از نظر ذهنی دچار سردرگمی شده است: «بیرون بروم یا در گرما بمانم؟» پس از اینکه گربه تصمیمش را گرفت، دیگر دمش را تکان نمیدهد.
اگر گربهای در حالی که دمش را صاف به سمت بالا گرفته است، به طرف شما میدود تا وقتی شما به خانه برگشتهاید به شما سلام کند یا اینکه صدای تلق تولوق نویدبخش قوطی خوراکیاش را شنیده است، بیانگر حال خوب و روحیه دوستانهاش است. اگر گربه تحریک یا هیجانزده شده باشد، نوک دمش کمی میلرزد.
گربهای که بسیار ترسیده است، دم خود را سیخ شده به سمت پایین نگه میدارد. اگر حتی دم بین پاهای عقبی و کاملاً زیر شکم کشیده شود، نشان میدهد گربه در مقابل حریف چهار دست و پایش حالت روشنی از تسلیم شدن گرفته است و بسیار مضطرب و نگران است. اگر گربه مدام با حالت دم پرانتزیشکل این طرف و آن طرف میرود، باید حتماً بررسی کرد آیا حیوان از شرایط زندگیاش ناراضی است یا در بدترین حالت گربه بیمار است و درد میکشد.
منابع:
https://www.catsbest.de/katzensprache/#katzenlaute-verstehen
https://www.futterhaus.de/ratgeber/katzen/wissenswertes/koerpersprache/